ملاصدرا آخرین فیلسوف تاریخ ایران است و پس از او امتناع اندیشه سیاسی داشته ایم. به تعبیری هیچ اندیشمند مهم و اثر گذاری نداشته ایم. دکتر سید جواد طباطبایی معتقد است، با کسترش نفوذ عرفان زاهدانه و بدلایل سیاسی همچون یورش مغول ها، اندیشه ایرانی دچار زوال شده است. او معتقد است با ملاصدرا اندیشه سیاسی در ایران زمین به اوج زوال خود میرسد.
صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی معروف به مُلاصَدرا و صدرالمتالهین متأله و فیلسوف ایرانی و شیعه و یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان جهان اسلام در سدهٔ یازدهم هجری قمری و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است.
مکتب ملاصدرا که حکمت متعالیه نامیده میشود، بر اصل «وجود» و تمایز آن از «ماهیت» استوار است. پیش از ملاصدرا فیلسوفان قادر به فهم تفاوت این دو نبودند، اما ملاصدرا مرز این دو مفهوم را به خوبی روشن نمود. بنابر دیدگاه او، بدیهی‌ترین مسئلهٔ جهان، مسئلهٔ وجود یا هستی است که ما با علم حضوری و دریافت درونی خود آن‌را درک کرده و نیازی به اثبات آن نداریم. اما ماهیت آن چیزی است که سبب گوناگونی و تکثر پدیده‌ها میشود و به هر وجود قالبی ویژه می‌بخشد. همهٔ پدیده‌های جهان در یک اصل مشترکند که همان «وجود» نام دارد و وجود یگانه‌است زیرا از هستی‌بخش (یعنی خداوند یگانه) سرچشمه گرفته، اما ویژگی‌های هر یک از این پدیده‌ها از تفاوت میان ذات و ماهیت آن‌ها حکایت دارد. برابر این دیدگاه، اصل بر وجود اشیاء است و ماهیت معلول وجود به شمار می‌آید.
آیت الله جوادی آملی ، قائل به این است که حکمت متعالیه، سیاست متعالیه را به همراه خود دارد. به قول ایشان، اعتلای سیاست متعالیه به استناد تعالی حکمت متعالیه است و تعالی این حکمت، رهین طرح حدود و اوساطی است که نیازهای دنیوی و اخروی را تأمین می کند. انسان، چه فرد و چه جمع، چه در دنیا و چه در آخرت، به رهبر و قانون نیازمند است(سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه / شریف لک زایی).
صدرا در مبدأ و معاد قائل به این است که علما، وسايط بين انبيا و مردم هستند و در شواهد الربوبيه مى گويد مجتهدان، اين سمت را برعهده دارند.(آیت الله جوادی)
نظریه ولایت فقیه از اینجا استخراج میشود و به همین دلیل ملاصدرا به نظریه پرداز رسمی حکومتی تبذیل شده است.و امروز یعنی اول خرداد روز بزرگداشت ملاصدرا نامگذاری شده است. این نوشته مرا به یاد نظریه فیلسوف شاه افلاطون انداخت و شاید در مطلب بعدی چیزی در مورد آن نظریه نوشتم.
از مطالب این سایتها استفاده شده است: سایت سخن کوتاه/ سایت فرهنگی نیلوفر / ویکی پدیا
صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی معروف به مُلاصَدرا و صدرالمتالهین متأله و فیلسوف ایرانی و شیعه و یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان جهان اسلام در سدهٔ یازدهم هجری قمری و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است.
مکتب ملاصدرا که حکمت متعالیه نامیده میشود، بر اصل «وجود» و تمایز آن از «ماهیت» استوار است. پیش از ملاصدرا فیلسوفان قادر به فهم تفاوت این دو نبودند، اما ملاصدرا مرز این دو مفهوم را به خوبی روشن نمود. بنابر دیدگاه او، بدیهی‌ترین مسئلهٔ جهان، مسئلهٔ وجود یا هستی است که ما با علم حضوری و دریافت درونی خود آن‌را درک کرده و نیازی به اثبات آن نداریم. اما ماهیت آن چیزی است که سبب گوناگونی و تکثر پدیده‌ها میشود و به هر وجود قالبی ویژه می‌بخشد. همهٔ پدیده‌های جهان در یک اصل مشترکند که همان «وجود» نام دارد و وجود یگانه‌است زیرا از هستی‌بخش (یعنی خداوند یگانه) سرچشمه گرفته، اما ویژگی‌های هر یک از این پدیده‌ها از تفاوت میان ذات و ماهیت آن‌ها حکایت دارد. برابر این دیدگاه، اصل بر وجود اشیاء است و ماهیت معلول وجود به شمار می‌آید.
آیت الله جوادی آملی ، قائل به این است که حکمت متعالیه، سیاست متعالیه را به همراه خود دارد. به قول ایشان، اعتلای سیاست متعالیه به استناد تعالی حکمت متعالیه است و تعالی این حکمت، رهین طرح حدود و اوساطی است که نیازهای دنیوی و اخروی را تأمین می کند. انسان، چه فرد و چه جمع، چه در دنیا و چه در آخرت، به رهبر و قانون نیازمند است(سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه / شریف لک زایی).
صدرا در مبدأ و معاد قائل به این است که علما، وسايط بين انبيا و مردم هستند و در شواهد الربوبيه مى گويد مجتهدان، اين سمت را برعهده دارند.(آیت الله جوادی)
نظریه ولایت فقیه از اینجا استخراج میشود و به همین دلیل ملاصدرا به نظریه پرداز رسمی حکومتی تبذیل شده است.و امروز یعنی اول خرداد روز بزرگداشت ملاصدرا نامگذاری شده است. این نوشته مرا به یاد نظریه فیلسوف شاه افلاطون انداخت و شاید در مطلب بعدی چیزی در مورد آن نظریه نوشتم.
از مطالب این سایتها استفاده شده است: سایت سخن کوتاه/ سایت فرهنگی نیلوفر / ویکی پدیا
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر